Flee: sự nuối tiếc của Oscar 2022

Lễ trao giải Oscar lần thứ 94 vừa diễn ra và như chúng ta đã biết “Encanto” của nhà Disney đã giành chiến thắng tại hạng mục phim hoạt hình xuất sắc nhất. Do đó, rất nhiều người bày tỏ sự tiếc nuối cho một ứng cử viên sáng giá đến từ đất nước Đan Mạch - "Flee", vậy bộ phim này có điều gì đặc biệt mà lại gây ấn tượng sâu đậm trong lòng nhiều khán giả đến thế? Chuyện gì đã xảy ra trong "Flee"? Tác phẩm nhận được 3 đề cử Oscar của đạo diễn Jonas Poher Rasmussen là một bộ phim hoạt hình tài liệu chính kịch, theo chân cuộc hành trình của Amin Nawabi từ 1 cậu bé có cuộc sống vô lo vô nghĩ tại Afghanistan tới một chàng thiếu niên phải cùng gia đình bỏ xứ đi tị nạn, lang thang khắp nơi, trải qua biết bao nhiêu chuyến đi đầy bão táp, trắc trở để kiếm tìm chốn nương thân. Sở hữu một đề tài đặc biệt ấn tượng và đậm tính thời sự, nhất là khi những căng thẳng trong cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine ngày càng leo thang khiến biết bao người vô tội phải di dân, gia đình ly tán, "Flee" khiến người xem sững sờ trước hiện thực tàn khốc mà những người tị nạn phải đối mặt. Đó là nỗi sợ bị bắt quay trở lại cố hương, là nỗi ám ảnh khi luôn đứng trước lằn ranh sống chết, là sự bức bối vì bị tước đoạt quyền tự do và trên hết là sự bất lực khi phải che giấu chính cuộc đời của mình.

Nam chính Amin Nawabi   Cách thể hiện đầy mới lạ Nhằm lột tả hết thảy những ý nghĩa mà đội ngũ sản xuất muốn truyền tải một cách chân thực và ám ảnh nhất, thay vì ngay lập tức để khán giả bước vào cuộc đời của Amin, tác phẩm đã lựa chọn một cách thể hiện khá thú vị. Mở đầu bộ phim, ta nhìn thấy một chàng trai với đôi mắt nhắm được quay cận cảnh, đang trò chuyện với một ai đó. Khung hình chỉ có duy nhất một nhân vật, còn người mà anh ta đang đối thoại thì không hề lộ mặt. Đây là lối quay cực kỳ phổ biến của thể loại phim tài liệu, và điều này cũng khiến ta nhận ra: "Flee" đặt điểm nhìn của mình qua chiếc ống kính máy quay còn nội dung của dự án lại được dẫn dắt bằng cuộc trò chuyện giữa nhân vật chính và anh bạn người Đan Mạch. Xuyên suốt chiều dài bộ phim, những câu hỏi của người bạn đồng hành cứ liên tục được cất lên, xoáy sâu và làm rõ từng cảm xúc dù là sâu thẳm nhất trong trái tim Amin. Điều này đã giúp không khí trong phim được tự nhiên và câu chuyện mà tác phẩm truyền tải cũng vì thế mà trở nên chân thật hơn bao giờ hết. Bên cạnh đó, dù được thể hiện dưới hình thức phim tài liệu nhưng Flee lại chọn sử dụng phong cách hoạt họa theo lối vẽ tay xen lẫn với các footage có thực trong lịch sử để làm chất liệu chính cho mình. Tôi nghĩ rằng đây là một lựa chọn vô cùng sáng suốt của đội ngũ sản xuất bởi nó vừa đảm bảo được tính ẩn danh cho người kể chuyện, vừa tạo dựng được một không gian đủ rộng lớn để nhà làm phim thỏa sức sáng tạo và thể hiện cái tôi nghệ thuật nhưng lại vừa giữ vững được tính thực tế, tôn trọng lịch sử.

Amin và người bạn Đan Mạch  

Đặc biệt, các khung hình được thể hiện bằng nét phác thảo chì trong "Flee" đã nói lên sự mơ hồ, đứt gãy trong dòng hồi tưởng của nhân vật chính cũng như tạo nên sự ám ảnh khó giải thích về một đoạn ký ức quá đỗi đau thương mà một đứa trẻ phải gánh chịu. Trong đó, có một phân cảnh gây ấn tượng rất mạnh với tôi, đó là khi những người tị nạn bị dồn nén vào một chiếc container giấu dưới gầm tàu lênh đênh giữa biển khơi. Giữa không gian ấy, hiện rõ những tiếng sóng biển gầm thét, tiếng người than khóc đến nhói lòng và màu phim u tối tới mức chẳng thấy rõ mặt ai. Cảnh phim thực sự khiến bất cứ người xem nào cũng phải kinh ngạc bởi sự tàn khốc của nó. Khung hình ấy đã ngay lập tức gợi nhắc chúng ta nhớ đến câu chuyện bi thương của những người Việt bỏ mạng trong xe thùng lạnh khi kiếm tìm giấc mơ Anh Quốc năm nào. Ngoài ra, âm nhạc trong tác phẩm này cũng rất xuất sắc, nó bổ sung vừa đủ cao trào và cảm xúc để người xem khóc cười cùng nhân vật cũng như sững sờ trước hiện thực khốc liệt.

Một phân cảnh trong "Flee"  

  Kết Sau cùng có thể nói, Flee chính là một bức tranh hiện thực ám ảnh đến đáng sợ về cuộc sống của những người dân tị nạn, một lời cảnh tỉnh về tội ác chiến tranh và khúc ca kêu gọi hòa bình. Thật tiếc khi bộ phim không giành được tượng vàng Oscar danh giá nhưng thật tuyệt vì đạo diễn Jonas Poher Rasmussen đã dành trọn tâm huyết để ngày nay chúng ta được thưởng thức một siêu phẩm!  

huyenhath