Giải thích về HarmonyOS PC: Hệ điều hành máy tính để bàn của Huawei khác với Windows như thế nào?

Sau 5 năm dày công phát triển với sự tham gia của hơn 10.000 kỹ sư và hơn 2.700 bằng sáng chế, HarmonyOS PC thể hiện nỗ lực táo bạo nhất của Huawei trong việc xây dựng một hệ sinh thái điện toán hoàn toàn tự chủ, bao gồm nhân hệ thống, trợ lý ảo AI, kiến trúc bảo mật và nền tảng ứng dụng riêng. Vậy, hệ điều hành này có thể cạnh tranh như thế nào với Windows của Microsoft, "gã khổng lồ" đã thống trị thị trường hệ điều hành PC toàn cầu trong nhiều năm qua?

HarmonyOS PC là gì?

HarmonyOS PC là một hệ điều hành hoàn chỉnh, được Huawei tự thiết kế và xây dựng dựa trên HarmonyOS 5. Đây là một phần trong hệ sinh thái HarmonyOS rộng lớn, vốn đã có mặt trên điện thoại thông minh, máy tính bảng, đồng hồ thông minh, ti vi và thậm chí cả hệ thống điều khiển ô tô. Phiên bản PC mang những ưu điểm cốt lõi của HarmonyOS lên không gian máy tính để bàn, bao gồm hiệu suất mượt mà, khả năng tích hợp đa thiết bị, cải tiến AI và bảo mật.

Trái tim của hệ thống là nhân Harmony được thiết kế lại cùng với công cụ đồ họa Ark, kiến trúc bảo mật StarShield và các công cụ phát triển độc quyền của Huawei như ArkTS và ArkUI. HarmonyOS PC được xây dựng để tương tác liền mạch giữa nhiều thiết bị, cho phép người dùng dễ dàng chia sẻ bàn phím, chuột, màn hình và tệp tin giữa điện thoại, máy tính bảng và PC.

Hệ điều hành này cũng tích hợp sâu rộng trợ lý ảo Xiaoyi của Huawei, hỗ trợ tương tác bằng giọng nói, tóm tắt thông minh, dịch thuật và tìm kiếm dữ liệu theo ngữ cảnh nhờ khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên dựa trên AI.

Chiếc PC đầu tiên chạy HarmonyOS sẽ chính thức ra mắt vào ngày 19 tháng 5 năm 2025, được trang bị chip máy tính để bàn Kirin X90 – bộ xử lý 10 nhân do chính Huawei phát triển. Thiết bị này sẽ không hỗ trợ trực tiếp Windows, nhưng người dùng có thể chạy Windows 11 thông qua máy ảo Oseasy để đảm bảo khả năng tương thích.

Những điểm khác biệt chính giữa HarmonyOS PC và Windows:

Kiến trúc và Hệ sinh thái: Windows là một hệ điều hành toàn diện và trưởng thành, được thiết kế để tương thích với đa dạng phần cứng và phần mềm. Ngược lại, HarmonyOS PC được tích hợp theo chiều dọc, tối ưu hóa riêng cho các thiết bị và phụ kiện được chứng nhận của Huawei, mang lại sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa phần cứng và phần mềm. HarmonyOS hiện có hơn 150 ứng dụng PC gốc và hơn 2.000 ứng dụng phổ biến, phần lớn được tối ưu hóa cho hệ sinh thái Huawei. Trong khi Windows hỗ trợ hàng trăm nghìn ứng dụng cũ và mới, nó lại thiếu sự tích hợp sâu giữa các thiết bị mà Huawei đang hướng tới.

Khả năng Hợp tác Đa thiết bị: HarmonyOS PC chú trọng vào điện toán phân tán. Với công nghệ bus mềm phân tán của Huawei, hệ điều hành này cho phép sự liền mạch giữa các thiết bị, ví dụ như kéo thả tệp tin giữa các thiết bị, sử dụng chung bàn phím/chuột trên nhiều màn hình và chuyển đổi ứng dụng theo thời gian thực. Windows đã có những nỗ lực trong lĩnh vực này thông qua các dịch vụ như Phone Link và OneDrive, nhưng vẫn phụ thuộc vào phần cứng và ứng dụng của bên thứ ba để đạt được sự tích hợp nâng cao.

Giao diện Người dùng và Tương tác: Về mặt trực quan, giao diện của HarmonyOS PC có nhiều điểm tương đồng với macOS hơn là Windows. Nó có một thanh dock ở giữa phía dưới màn hình cho các ứng dụng, thanh trạng thái ở phía trên và bố cục màn hình desktop dạng thẻ gọn gàng. Hình nền động, hiệu ứng chuyển động, hình ảnh dựa trên trọng lực và hiệu ứng chuyển tiếp cửa sổ đa lớp mang lại vẻ hiện đại và bóng bẩy. Windows vẫn duy trì bố cục truyền thống hơn, mặc dù Windows 11 cũng đã áp dụng một số yếu tố trực quan tương tự macOS. Các thao tác cử chỉ trên HarmonyOS PC cũng trực quan hơn, hỗ trợ vuốt ba ngón tay, đa nhiệm kéo thả và chia màn hình ở cấp hệ thống. Các thành phần giao diện này được thiết kế tích hợp AI.

Tích hợp AI: Đây là lĩnh vực mà HarmonyOS PC hướng đến để tiến xa hơn. Trợ lý ảo Xiaoyi của Huawei, được hỗ trợ bởi các mô hình Pangu và DeepSeek, có khả năng tạo mẫu, dịch hình ảnh, tóm tắt cuộc họp theo thời gian thực và cung cấp khả năng tự động hóa ở cấp hệ thống. Windows tích hợp Copilot và Microsoft 365, nhưng Xiaoyi của Huawei được tích hợp sâu hơn vào hệ điều hành và có thể truy cập các lệnh cấp hệ thống và các thành phần giao diện thông qua giọng nói, hình ảnh hoặc văn bản.

Quyền riêng tư và Bảo mật: Huawei xây dựng HarmonyOS PC với bảo mật là yếu tố nền tảng. Kiến trúc StarShield thực thi mã hóa toàn bộ ổ đĩa ở cấp độ chip, nghĩa là dữ liệu vẫn an toàn ngay cả khi ổ đĩa bị tháo rời. Các tính năng bổ sung bao gồm cấp quyền một lần, màn hình chống nhìn trộm và khả năng xóa dữ liệu từ xa, ngay cả khi thiết bị đã tắt nguồn. Windows cung cấp BitLocker và một loạt các công cụ bảo mật có thể tùy chỉnh, nhưng mặc định không cung cấp mã hóa toàn bộ ổ đĩa ở cấp độ chip trên mọi thiết bị và phụ thuộc nhiều hơn vào phần mềm bảo mật và chống vi-rút của bên thứ ba.

Lời kết:

HarmonyOS PC đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược dài hạn của Huawei nhằm giảm sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng công nghệ phương Tây. Mặc dù Windows vẫn chiếm ưu thế về khả năng tương thích phần mềm cũ và hỗ trợ nhà phát triển, sự tích hợp chặt chẽ của HarmonyOS PC với hệ sinh thái rộng lớn của Huawei, các tính năng AI tiên tiến và bảo mật mạnh mẽ mang đến một giải pháp thay thế đầy hứa hẹn, đặc biệt đối với người dùng và các tổ chức tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, HarmonyOS PC vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc phát triển ứng dụng gốc vẫn đang trong quá trình, thói quen người dùng cần thời gian để thay đổi và khả năng phổ biến trên toàn cầu có thể bị hạn chế do các vấn đề về tương thích phần mềm và yếu tố địa chính trị. Dù vậy, đối với Huawei, HarmonyOS PC không chỉ là một hệ điều hành, mà còn là một tuyên bố về sự tự lực và một bước tiến đáng kể hướng tới một tương lai số thống nhất và đa thiết bị.

Tùng Dương